बिजय स्यस्यः

अंग्रेजी भाय्या नां छुनाः कलेजत चायेकेगु जक मखु, तच्वःगु विज्ञापन यानाः विज्ञापन यायेगु होडय् विद्यार्थी संगठनतय्सं झापड नकूगु दु । न्हापां नेविसंघया थुकी आन्दोलन सुरु याःगु खः, अनंलि वैद्य पक्षया नेकपा–माओवादी सम्बअखिल (क्रान्तिकारी) आन्दोलनय् कुहाँ वल । आः एमालेया अखिल नं कुहां वल व संयुक्त रुपं आन्दोलन सुरु जुयाः ताबन्दीया हदतक वल ।
थ्व खँय् झीगु नं गाक्कं समर्थन दु । तर विदेशी नांया थासय् स्वदेशी नां तयेगु खःसा छु नां तयेगु ? वहे हिन्दी भाय्नाप ज्वःलाःगु खँय् भाय्या वा संस्कृत भाय्या नां तयेगु ला ? अनंलि विदेशी पर्यटकतसें स्वयेबलय् नं नेपाः धइगु ला भारतया हे छगू भूभाग थें च्वंकेगु ला ?

अथेजूगुलिं झीसं आः फुथाय् व ज्यूथाय् तक झीगु हे भाय्या नां लुइकेमाःगु दु अले फयांफच्छि प्रचलित व रञ्जना लिपि हे छ्यलेमाःगु दु ।
तर दुःखया खँ छु धायेबलय् नेपालय् बम्र्हूवादी राज्यसत्ता दुगु हुनिं यानाः खँय् यात हे नेपाली भाय् दयेकाः छ्यलातल व छ्ययेका तल । झीपिं नं शैक्षिक, आर्थिक, व्यावसायिक व प्रशासनिक बाध्यताया हुनिं उकी हे अभ्यस्त जुल । अथे जूगुलिं नेपाःया थःगु हे भाय्, लिपि व संवत् धकाः सीक सीकं नं नेपालभाषा, नेपाललिपि व नेपाल संवतय् झीगु हे बानी मदयावन । अथेजूगुलिं आः छु यायेफु याना वनाः लिपा थुकिया प्रचलन व झी जनताया दथुइ अभ्यास दयेका वनेमाःगु, बानी दयेका यंकेमाःगु जरुरी जूगु दु ।
गनतक विदेशी नांया फेशन चले जूगु सवाल दु, थ्व शिक्षाया व्यापारीकरण नाप हे सुरु जूगु खः । सरकारं हे शिक्षायात नीजि क्षेत्रयात लःल्हानाः व्यापारीकरण सुरु याःगु खः । अझ उलि जक मखुसे ब्वनेकुथि हे शैक्षिक हे पहलं सञ्चालन जुइकेत गैरनाफामुलक संस्था व सीमित नाफामुलकपाखें सञ्चालन याके बीगु ज्या मयासें प्राइभेट लिमिटेडपाखें सञ्चालन याकाः कर नापं कायेगु ज्या नं यात । थुकिं हे विद्यार्थीतय्त ग्राहक तायेकाः आकर्षित यायेगु जूगु खः ।
नेपाः थुज्वःगु गरिब व अशिक्षित देसय् अंग्रेजी माध्यमया शिक्षा हे विद्यार्थी व अभिभावकपिन्त सालेगु मुख्य माध्यम जुयावयाच्वंगु दु धाःसा आः वयाः स्कूल व कलेजया नां तकं अंग्रेजी विश्वविद्यालय, तःधंगु थाय्, मनू आदिया नामं तयेगु जुयावःगु खनेदु । रेडियो टेलिभिजनय् वयाच्वंगु विज्ञान नं उकथं हे दु ।
अमेरिकाया टेक्सासय् थ्यंक छाय् वनेमाल, ब्वनेत ? थन हे व विषय ब्वनेगु दहे दु नि धाःबलय् अमेरिकाया टेक्सास नं थन हे दु टेक्सास कलेजय् वनेगु हँ । आः कलेजया नामं हे टेक्सासय् वनेगु ‘शान’ त्वःते दइगु जुल । शिक्षा थुज्वःगु गरिमामय क्षेत्रय् थुकथं जुइगु हद दर्जाया खँ खः ।

शिक्षां राष्ट्रिय गौरव व गरिमा थकायेमाः, विद्यार्थीतय्त राष्ट्रिय स्वाभिमान थनेमाः । तर थन अःखः जुयाच्वन । उकिं अंग्रेजी नां छुनाः विद्यार्थीतय्त आकर्षित यायेत स्वःगु विशेषतः ‘प्लस टू’ धकाः धइगु उच्च माध्यमिक विद्यालयत बन्द यायेगु पाय्छि जू । औपचारिक रुपं उच्चमाध्यमिक विद्यालय धाःसां नां कलेज धकाः हे छुनातल ।
एसएलसी पास जुइधुंकाः वनेगु कलेज खः धइगु धारणाय् ह्यूपाः वःगु मदु । एसएलसी पास जुयाः ल्याय्म्ह ल्यासे जुइधुंकाः नं स्कूलय् हे वनेगु धकाः धाये नं सुं चाहे मजू । थुज्वःगु मछिंगु पहः व परिस्थिति नं कायम हे दनि ।